Aralık Şarkıları

Programın açılışını, Roch Voisine’in Décembre adlı parçasıyla yaptık. 2010 tarihli parçasında: “Aralık’ta, dışarıda her şey griyken, kuzeydeki çocukluk sevinçlerimi düşünüyorum, kalbim daha hızlı çarpardı Aralık’ta ve rüzgâr beyazlıklar üflerdi manzaraya” diyor ve: “O günden beri Aralık savaşı kaybetti, artık hiçbir şey değil eskisi gibi, beyaz rüyamın canı sıkılıyor grilikler içinde” sözleriyle de mevsimlerin değişmesine, kışların eskisine göre daha ılık geçmesine atıfta bulunuyordu Québec doğumlu sanatçı.

Anne Sylvestre'in 1969 tarihli La rose de décembre adlı şarkısı, karlar altındaki bahçesinde açan bir güle rastlayan bir kadını konu alıyor.  “Aralık’ın ortasında bu sabah, bahçedeki karın altında, bir gül buldum, mevsim konusunda yanılmıştı ve sadece rüzgâr çıkmıştı karşısına, yaralı, yeni çiçek açmış halde./ Ah o narin gül, yaralı ve güzel, soğuğa karşın yükseliyorsun ve her şeye rağmen bahar geldi sanıyorsun. Ah gül, sen de bana benziyorsun” sözleriyle gülü zorluklar karşısında kırılganlık, direnç ve umudun sembolü olarak kullanıyor sanatçı. Bunu aynı zamanda yaşı ilerlemiş insanların buna rağmen yaşama sevincini yitirmemesi ve her türlü engele ve etraftakilerin önyargılarına karşın hayattan tat almaya devam etmesi için yapılan bir çağrı olarak da değerlendirmek mümkün. Hélène Ségara ise, 1997'de gösterime giren Anastasia isimli animasyonun soundtrack'inde de yer alan Loin du froid du décembre adlı parçasında, çocukluk günlerindeki Aralık aylarını nostalji dolu bir şekilde anıyor. 

Florent Pagny, 2003’te piyasaya çıkan Quand on est seul en décembre adlı şarkısında: “Renkli dudakları, şık elbisesiyle, Ateş yanıyor sanki kadının içinde, ruh hali melankolik / İstasyona doğru yürüyor adam, Morali bozuk. Garip bir köpeği gezdiriyor, kuşlar korkuyor onları görünce / Kadın belki otuz yaşında, Bilmiyor nerede olduğunu, kaybolmuş gibi, Zaman kavramını yitirir insan sevilmeyince / Birazdan elbette akacak gizli gözyaşları, Karmaşık aylar vardır kalpler için, Aralık’ta yalnızsan eğer” sözleriyle yalnız insanların hayatlarından kesitler sunuyordu bize. Parçanın yer aldığı albümün yapımcısı Pascal Obispo, Noel'den bahsetmeyen ama tatil günlerinde yalnız olduğumuzda hissettiğiniz hüznü yansıtan bir "Noel" şarkısı istiyormuş. Söz yazarı Lionel Florence da Aralık ayında Paris'in ışıltılı sokaklarında yalnız başına dolanan insanların görüntülerinden esinlenerek bir gece içinde kaleme almış parçayı. Şarkının sözleri Florent Pagny’nin de çok hoşuna gitmiş. Kendisiyle yapılan bir röportajda, "Bu şarkıda anlatılanları hayatımda defalarca yaşadım; gençken Paris’te tek başıma, Noel’i yapayalnız geçirdiğim zamanlar oldu." ifadelerini kullanmış. 

Patricia Carli, 1978 tarihli L’homme sur la plage (Kumsaldaki adam) ya da diğer adıyla C’était en Décembre (Aralık ayındaydı) adlı şarkısında: “Aralık ayıydı, sahilde, Aralık ayıydı, karın altında, gülüyorduk birlikte ve dalgalar, anlatıyordu kahkahalarımızı kış rüzgârına, içmek istedi dudaklarımdan, tuzu, buğuyu ve karı, ama anlayamayacak kadar gençtim ben, onun bana sunduğunu hayatını” sözleriyle, sahilde tek başına yürüyen, bulutlarla konuşan, yalnız ve adeta ıssız bir adamla yaşadığı kısa süreli romantik ilişkiden bahsediyordu bize. Boulevard des airs grubunun kurucularından olan Sylvain Duthu ise, 2024 tarihli 13 Décembre adlı parçasında, Paris'in kasvetli kış atmosferinde, yeni şarkısını yazmak için yataktan zorla kalkıp dışarı çıktığı soğuk bir güne ve yaptığı metro yolculuğuna dair anlık gözlemlerini aktarıyor, parçanın sonunda tüm bu gözlemlerin aslında tam da bu şarkının yaratım sürecinin bir parçası olduğunu ortaya çıkıyordu.

Aralık ayını konu alan parçaların hepsi hüzünlü ve kasvetli değil elbette. Noel ve yeni yıl coşkusunu konu alan birçok eğlenceli şarkı da mevcut. Örneğin Renaud, 1981 yılında piyasaya sürdüğü Le Père Noël noir (Siyah Noel Baba) adlı parçada; klasik, bacadan girip çocuklara hediyeler getiren Noel Baba hikâyesini değiştirip Noel Baba’yı adeta bir anti-Noel babaya dönüştürüyor. “Geldi ama şanssızlığı tuttu, Televizyon antenine takıldı, Bacaklarını doladı birbirine, Düştü, bacanın içine yuvarlandı, Yüzüstü çakıldı yere, Benim güzel halımın üstüne, İs de vardı, kırık diş de, Noel Baba tam bir aptal!” sözleriyle bu sakar adamın eve giriş anını anlatıyor sanatçı bize. Şarkının nakarat kısmında ünlü Petit Papa Noël şarkısına da gönderme yaparak: “Küçük Noel Baba, Gökyüzünden iniverdin ya sen, Hemen jet gibi geri dön oraya, Yoksa bir tane yapıştırırım suratına” diyor ve bu hoş olmayan sürpriz karşısında duyduğu öfkeyi dile getiriyor. Şarkının ilerleyen bölümünde ise yanlış hediyeler getirdiği anlaşılan Noel Baba sarhoş oluyor, evi dağıtıyor ve evdeki eşyaları çalarak şafak vakti kaçıyor. Sanatçının Paris sokak argosunu bolca kullandığı, kaba ama komik bir üslupla yazılan parçadaki ana mesaj ise: Noel'in ticarileşmesi ve Noel babanın sahte bir iyilik maskesi altında, bir hayal kırıklığına dönüşmesi olarak özetlenebilir.

Michel Delpech, 1974 tarihli 24 Décembre au soir adlı parçasında, 24 Aralık akşamı, başka bir deyişle Noel arifesi atmosferini mizah dolu ve hafif ironik bir şekilde ele alıyor. Noel'in ticari yönünü, rutinlerini, tüketim çılgınlığını ve toplumsal beklentileri hicivli bir dille anlatan parçada, sokaklarda "doğal" görünmeye çalışırken kendini bir palyaço gibi hissettiğini ifade eden Delpech; hediyeler, aile yemekleri, kiliselerin doluluğu ve ertesi günkü baş ağrıları gibi detaylarla Noel'in abartılı ve bazen de yapay yönünü vurguluyor. Louis Chedid ise 1990’da piyasaya çıkan Ce soir c’est Noël'de Noel gecesinin büyülü ama geçici atmosferini hafif ironik bir dille anlatıyor. “Bu akşam yapay cennette sadece güzel haberler var, Bir yoksulluk perdesi olsa da, ne fark eder? Kışın ortasında, soğuğa inat, Bu akşam bambaşka bir sıcaklık var” sözleriyle Noel'de herkesin birbirini sevdiğini, sorunları unuttuğunu, ama bunun sadece o geceye özgü bir "illüzyon" olduğunu vurguluyor ve geleneksel Noel neşesinden ziyade, bu geçici barış ve sıcaklığın yapaylığını hicivli bir şekilde ele alıyor sanatçı. 

1975 Belçika doğumlu besteci, söz yazarı ve yorumcu Vincent Liben, 30 Décembre adlı şarkısında, yılbaşının bir gün öncesinden yani 30 Aralık gününden bahsediyor. 1994-2010 yılları arasında Mud Flow grubunun liderliğini yürüten Liben, 2008’den itibaren kariyerine solo olarak da devam etme kararı almıştı. Bu parça da onun ilk stüdyo albümü olan "Tout va disparaître"de yer alıyordu. Liben’in tarzı ve yorumu Serge Gainsbourg ve Yves Simon gibi isimleri akla getiriyor. Söz konusu parçada da bu etkilere rastlamak mümkün. Yıl sonunun melankolik havasını taşıyan şarkı, 30 Aralık gününü merkeze alarak sona eren bir aşk hikayesinin anıları eşliğinde nostalji ve duygu dolu bir atmosfer yaratmayı başarıyor.